Program kontrole

Na osnovu člana 54. stav 1. Zakona o dobrobiti životinja (“Sl. glasnik RS”, broj 41/2009) i člana 13. Statuta opštine —–( Sl. Gl. ) Skupština opštine ———– na sednici održanoj dana ___________________ god., donela je:

Program kontrole i smanjenja populacije napuštenih pasa i mačaka na teritoriji jedinice lokalne samouprave.

I. Ovim Programom uređuje se kontrola i smanjenje populacije napuštenih pasa i mačaka na teritoriji jedinice lokalne samouprave prema specifičnosti sredine.

II. Veliki broj napuštenih pasa i mačaka na teritoriji jedinice lokalne samouprave u najvećoj meri predstavlja posledicu neodgovornog ponašanja vlasnika, građana i prirodne reprodukcije. Tačan broj napuštenih pasa i mačaka je veoma teško odrediti, jer postoji veliki broj vlasnika pasa ili mačaka koji svoje kućne ljubimce svesno ili nesvesno reprodukuju i napuštaju, što doprinosi povećanju pasa na javnim površinama jedinice lokalne samouprave. Članom 66. Zakona o dobrobiti životinja (“Sl. glasnik RS”, br. 41/2009) regulisano je da je organ jedinice lokalne samouprave dužan da obezbedi prihvatilište ako na svojoj teritoriji ima napuštenih životinja. Organ jedinice lokalne samouprave dužan je da obezbedi prikupljanje, prevoz i zbrinjavanje napuštenih i izgubljenih životinja, kao i da im pruži pomoć, brigu i smeštaj u prihvatilište u skladu sa ovim zakonom. Organ jedinice lokalne samouprave dužan je da napuštenim i izgubljenim životinjama koje su bolesne ili povređene obezbedi odgovarajuću veterinarsku pomoć, a da za neizlečivo bolesnim ili povređenim životinjama obezbedi lišavanje života u skladu sa ovim zakonom. U cilju rešavanja problema napuštenih pasa i mačaka neophodno je ostvariti potpunu saradnju nadležnog ministarstva, lokalne samouprave, javnih komunalnih i drugih javnih preduzeća, veterinarskih službi i udruženja za zaštitu životinja kao i građana.

III. Ciljevi donošenja ovog programa su:1. socijalno-bezbednosni – smanjenje napada na građane kao i narušavanja javnog reda i mira,2. ekonomski – smanjenje troškova u slučaju odštetnih zahteva građana,3. zdravstveni – sprečava se širenje i prenošenje zaraznih bolesti, kao i bolesti koje su zajedničke ljudima i životinjama (zoonoze),4. higijensko-ekološki – sprečava se rasturanje otpada iz posuda za sakupljanje otpada i sprečava se prljanje površina javne namene,5. edukativni – podizanje ukupne svesti svih građana, i6. humani odnos prema životinjama – humano postupanje sa životinjama je mera koja je u interesu i ljudi i životinja.

IV. Ciljevi utvrđeni u tački 3. ovog programa realizovaće se sledećim merama:
1. registracija i obeležavanje napuštenih pasa i mačaka.Populacija napuštenih pasa i mačaka povećava se zbog neadekvatnog odnosa vlasnika, odnosno držalaca pasa i mačaka. S obzirom na to da veliki broj vlasnika, odnosno držalaca pasa i mačaka napušta svoje životinje, neophodno je da se sprovede registracija i obeležavanje ovih životinja, kao i stimulacija vlasnika, odnosno držalaca pasa i mačaka, da se obeleže,vakcinišu i sterilišu.
2. Izgradnja prihvatilišta. Obaveza izgradnje prihvatilišta predviđena je članom 66. Zakona o dobrobiti životinja, prema kojem je organ jedinice lokalne samouprave dužan da obezbedi prihvatilište ako na svojoj teritoriji ima napuštenih životinja, da obezbedi prikupljanje, prevoz i zbrinjavanje napuštenih i izgubljenih životinja, kao i da im pruži pomoć, brigu i smeštaj u prihvatilištu.
3. Sterilizacija napuštenih pasa i mačaka,Sterilizaciju i hirurški zahvat izvodi veterinar, a podrazumeva ovari-histerektomiju ženki i kastraciju mužjaka, a primenjivaće se u terapeutske svrhe i u svrhu kontrole populacije. Ovom merom najefikasnije se smanjuje populacija napuštenih pasa i mačaka, reguliše brojnost populacije vlasničkih pasa i mačaka kao i u prihvatilištu njihova nekontrolisana reprodukcija nakon zbrinjavanja sa javnih površina lokalne samouprave.
4. Udomljavanje,Udomljavanje napuštenih pasa i mačaka iz prihvatilišta je najhumaniji način njihovog zbrinjavanja i tom prilikom moraju biti vakcinisani, sterilisani i obeleženi. Saradnja sa društvima za zaštitu životinja mora biti na najvišem nivou kako bi informisanje građana o mogućnostima udomljavanja pasa iz prihvatilišta dalo očekivani efekat.
5. Edukacija i informisanje vlasnika ili držalaca životinja o osobinama i potrebama životinja i zakonskim obavezama vlasnika, odnosno držalaca (edukacija i informisanje). Edukacija je upoznavanje vlasnika životinja kao i građana sa osobinama i potrebama životinja, sopstvenim motivima držanja životinja, zakonskim obavezama vlasnika životinja.Pored toga građanstvo se mora upoznati sa elementima ovog programa u cilju boljeg razumevanja prava i odgovornosti svih učesnika u lancu rešavanja problema, a naročito obaveza vlasnika odnosno držaoca životinje.Informisanje putem medija ima veoma važnu ulogu u edukaciji i podizanju svesti građana o problemu napuštenih životinja.
6. Druge mere u skladu sa zakonom.Druge mere u skladu sa zakonom, u okolnostima i na način predviđen Zakonom o dobrobiti životinja, kao i druge mere koje za cilj imaju smanjenje populacije napuštenih pasa i mačaka. Strategija CNR “uhvati-steriliši-pusti” je metod koji je uveden kao humana alternativa eutanaziji koji nije dao dovoljno dobar efekat na prisustvo napuštenih pasa u društvu, te tako moramo uzeti i preporuke svetske organizacije za zdravlje životinja (OIE). Svetska organizacija za zdravlje životinja (OIE) preporučuje da programi kontrole brojnosti populacije uličnih životinja moraju da se zasnivaju na humanim metodama, pre svega na sterilizaciji.
7. Brojnost populacije najefikasnije može da se kontroliše ako se u skladu sa članom.55 zakona o dobrobiti životinja uvede obavezna besplatna sterilizacija i kastracija vlasničkih pasa i mačaka o trošku budžeta jedinice lokalne samouprave jer ako uzmemo u obzir da su opštine ulagale novac u angažovanju zoo-higijena koje su pružale svoje usluge za ugovorenu novčanu sumu a koje i dalje nisu rešile probleme jedinice lokalne samouprave i da su psi i dalje prisutni uprkos uklanjanju pasa sa javnih površina kao i da je jedinica lokalne samouprave morala da vrši novčane isplate građanima za odštetne zahteve zbog ujeda od strane napuštenih pasa. Ako sagledamo ovakav način rešavanja problema sa napuštenim psima i mačkama i uzmemo u obzir finansijsku konstrukciju utrošenog novca za rešavanje problema sa napuštenim psima dolazimo do toga da do rešenja nije došlo dok su potrošene milionske svote novca iz budžeta. Po preporuci Svetske organizacije za zdravlje životinja (OIE) da je sterilizacija jedan od najefikasnijih metoda i da sterilizacijom i kastracijom vlasničkih pasa i mačaka u startu se zaustavlja reprodukcija koja završava iz domaćinstava na javnim površinama jedinice lokalne samouprave. Iz pomenutih razloga se upravo i preporučuje jedinicama lokalne samouprave da se izdvoje novčana sredstva za finansiranje obavezne besplatne sterilizacije i kastracije vlasničkih pasa u skladu sa čl.55 zakona o dobrobiti životinja a o trošku budžeta jedinice lokalne samouprave kao i uvođenje takse za vlasničke pse i mačke čiji vlasnici odbijaju da sterilišu svoje pse i mačke a preporučena cena takse bila bi u visini jedne sterilizacije. Ova startegija se ne odnosi na registrovane odgajivačnice koje su registrovane u skladu sa pravilnikom o uslovima koje moraju da ispunjavaju odgajivačnice a koji je propisan od strane Ministarstva (Službeni glasnik RS”, br. 14/2012)

V. Na teritoriji jedinice lokalne samouprave poslove prikupljanja, prevoza i zbrinjavanja napuštenih pasa i mačaka u prihvatilište jedinice lokalne samouprave obavlja oformljena zoo-higijena jedinice lokalne samouprave. Vakcinisanje, sterilisanje, čipovanje obavlja stručno lice koje je propisano zakonom o veterinarstvu ( Službeni glasnik RS, br.91/2005).Udomljavanje vrši odgovorno lice prihvatilišta uz prisustvo veterinara kao i uz saradnju sa udruženjima i građanima.

VI. Uspostavljanje svih vidova saradnje sa građanima , organizacijama i institucijama koje deluju u ovoj oblasti.
Human i efikasan način rešavanja problema napuštenih pasa odnosno mačaka podrazumeva pre svega saradnju lokalne samouprave sa građanima, komunalnim preduzećima, veterinarskim stanicama, udruženjima i nadležnim Ministarstvima odnosno veterinarskom inspekcijom . Planiraju se svi oblici saradnje koji mogu doprineti trajnom rešavanju ovog problema.Za sprovođenje ovog Programa odgovorni su vlasnici i držaoci životinja, svi drugi organi i organizacije, ustanove, udruženja i građani.

Glavni nosilac i koordinator realizacije ovog programa je Opštinska uprava opštine . Opštinska uprava opštine – Odeljenje nadležno za komunalne poslove u saradnji sa Odeljenjem nadležnim za poslove budžeta i nadležnim komisijama je dužno da podnese Skupštini opštine i Predsedniku opštine izveštaje o realizaciji aktivnosti predviđenih Programom na kraju svake kalendarske godine.

Jedinica lokalne samouprave mora da sprovodi sve aktivnosti u saradnji sa veterinarskom inspekcijom kako bi bila obezbeđena primena Zakona o dobrobiti životinja i Zakona o veterinarstvu kao i pratećih podzakonskih akata.

Sredstva za realizaciju ovog programa obezbeđivaće se posebno za svaku kalendarsku godinu u budžetu opština na teritoriji Republike Srbije.

Za sprovođenje mera u cilju realizacije ovog programa koristiće se i druga sredstva obezbeđena u skladu sa zakonom (finansiranje od donacija , projekata i sl ).

Prioritete u finansiranju, sredstva i rokove, na predlog Opštinske uprave opštine i nadležnih komisija, utvrđuje Skupština opština svake godine, najkasnije do januara meseca za tekuću godinu, a po potrebi i u toku godine.

Program kontrole i smanjenja populacije pasa i mačaka na teritoriji Republike Srbije objaviti u „Službenom listu ” kao i u oštinskom službenom listu.